SHIRI GURU GRANTH SAHIB JI HUKAMNAMA PAGE 575 BANI GURU RAAM DASS JI RAAG WADHANS

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

ਜੁੱਗੋ ਜੁੱਗ ਅਟੱਲ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ

ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ, 

(ਅੰਗ- ੫੭੫)

ਬਾਣੀ - ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਸਾਹਿਬ ਜੀ

ਰਾਗ - ਵਡਹੰਸ

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

ਵਡਹੰਸੁ ਮਹਲਾ ੪ ਘੋੜੀਆ 

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ 

ਦੇਹ ਤੇਜਣਿ ਜੀ ਰਾਮਿ ਉਪਾਈਆ ਰਾਮ ॥ ਧੰਨੁ ਮਾਣਸ ਜਨਮੁ ਪੁੰਨਿ ਪਾਈਆ ਰਾਮ ॥ ਮਾਣਸ ਜਨਮੁ ਵਡ ਪੁੰਨੇ ਪਾਇਆ ਦੇਹ ਸੁ ਕੰਚਨ ਚੰਗੜੀਆ ॥ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰੰਗੁ ਚਲੂਲਾ ਪਾਵੈ ਹਰਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਵ ਰੰਗੜੀਆ ॥ ਏਹ ਦੇਹ ਸੁ ਬਾਂਕੀ ਜਿਤੁ ਹਰਿ ਜਾਪੀ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸੁਹਾਵੀਆ ॥ ਵਡਭਾਗੀ ਪਾਈ ਨਾਮੁ ਸਖਾਈ ਜਨ ਨਾਨਕ ਰਾਮਿ ਉਪਾਈਆ ॥੧॥ਦੇਹ ਪਾਵਉ ਜੀਨੁ ਬੁਝਿ ਚੰਗਾ ਰਾਮ ॥ ਚੜਿ ਲੰਘਾ ਜੀ ਬਿਖਮੁ ਭੁਇਅੰਗਾ ਰਾਮ ॥ ਬਿਖਮੁ ਭੁਇਅੰਗਾ ਅਨਤ ਤਰੰਗਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਰਿ ਲੰਘਾਏ ॥ ਹਰਿ ਬੋਹਿਥਿ ਚੜਿ ਵਡਭਾਗੀ ਲੰਘੈ ਗੁਰੁ ਖੇਵਟੁ ਸਬਦਿ ਤਰਾਏ ॥ ਅਨਦਿਨੁ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ਹਰਿ ਰੰਗੀ ਹਰਿ ਰੰਗਾ ॥ ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਿਰਬਾਣ ਪਦੁ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਉਤਮੁ ਹਰਿ ਪਦੁ ਚੰਗਾ ॥੨॥ਕੜੀਆਲੁ ਮੁਖੇ ਗੁਰਿ ਗਿਆਨੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇਆ ਰਾਮ ॥ ਤਨਿ ਪ੍ਰੇਮੁ ਹਰਿ ਚਾਬਕੁ ਲਾਇਆ ਰਾਮ ॥ ਤਨਿ ਪ੍ਰੇਮੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਲਾਇ ਚਾਬਕੁ ਮਨੁ ਜਿਣੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੀਤਿਆ ॥ ਅਘੜੋ ਘੜਾਵੈ ਸਬਦੁ ਪਾਵੈ ਅਪਿਉ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਤਿਆ ॥ ਸੁਣਿ ਸ੍ਰਵਣ ਬਾਣੀ ਗੁਰਿ ਵਖਾਣੀ ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਤੁਰੀ ਚੜਾਇਆ ॥ ਮਹਾ ਮਾਰਗੁ ਪੰਥੁ ਬਿਖੜਾ ਜਨ ਨਾਨਕ ਪਾਰਿ ਲੰਘਾਇਆ ॥੩॥ ਘੋੜੀ ਤੇਜਣਿ ਦੇਹ ਰਾਮਿ ਉਪਾਈਆ ਰਾਮ ॥ ਜਿਤੁ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਪੈ ਸਾ ਧਨੁ ਧੰਨੁ ਤੁਖਾਈਆ ਰਾਮ ॥ ਜਿਤੁ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਪੈ ਸਾ ਧੰਨੁ ਸਾਬਾਸੈ ਧੁਰਿ ਪਾਇਆ ਕਿਰਤੁ ਜੁੜੰਦਾ ॥ ਚੜਿ ਦੇਹੜਿ ਘੋੜੀ ਬਿਖਮੁ ਲਘਾਏ ਮਿਲੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਮਾਨੰਦਾ ॥ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਾਜੁ ਰਚਾਇਆ ਪੂਰੈ ਮਿਲਿ ਸੰਤ ਜਨਾ ਜੰਞ ਆਈ ॥ ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਵਰੁ ਪਾਇਆ ਮੰਗਲੁ ਮਿਲਿ ਸੰਤ ਜਨਾ ਵਾਧਾਈ ॥੪॥੧॥੫॥ 

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

ਵਿਆਖਿਆ :-

ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਇਹ ਕਾਂਇਆਂ ਮਾਨੋ ਘੋੜੀ ਹੈ ਇਸ ਨੂੰ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖਾ ਜਨਮ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜੋ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਨਾਲ ਹੀ ਲਭਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖਾ ਜਨਮ ਵੱਡੀ ਕਿਸਮਤ ਨਾਲ ਹੀ ਲੱਭਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਕਾਂਇਆਂ ਸੋਨੇ ਵਰਗੀ ਹੈ ਤੇ ਸੋਹਣੀ ਹੈ, ਜੇਹੜਾ #ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ #ਹਰਿ_ਨਾਮ ਦਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰੰਗ ਹਾਸਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਕਾਂਇਆਂ #ਹਰਿ_ਨਾਮ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੰਗ ਨਾਲ ਰੰਗੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਂਇਆਂ ਸੋਹਣੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਕਾਂਇਆਂ ਨਾਲ ਮੈਂ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪ ਸਕਦਾ ਹਾਂ, #ਹਰਿ_ਨਾਮ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਇਹ ਕਾਂਇਆਂ ਸੋਹਣੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸੇ ਵੱਡੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਿਤਰ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ। #ਹੇ_ਦਾਸ_ਨਾਨਕ ! ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਵਾਸਤੇ ਹੀ ਇਹ ਕਾਂਇਆਂ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ॥੧॥

ਹੇ ਭਾਈ ! #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ-ਘੋੜੀ ਉਤੇ, ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦੀ ਕਾਠੀ ਪਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਉਸ ਕਾਠੀ ਵਾਲੀ ਘੋੜੀ ਉਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਕਾਂਇਆਂ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿਚ ਕਰ ਕੇ ਮੈਂ ਇਸ ਔਖੇ ਤਰੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਦਾ ਹਾਂ।

ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ #ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਹੀ ਇਸ ਔਖੇ ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਬੇਅੰਤ ਲਹਿਰਾਂ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਵੱਡੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ #ਹਰਿ_ਨਾਮ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਪਾਰ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, #ਗੁਰੂ_ਮਲਾਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜੋੜ ਕੇ ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।#ਹੇ_ਨਾਨਕ ! ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਹਰ ਵੇਲੇ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਟਿਕ ਕੇ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ #ਹਰਿ ਨਾਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਉਹ ਉੱਚਾ ਤੇ ਸੁੱਚਾ ਆਤਮਕ ਦਰਜਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਵਾਸਨਾ ਪੋਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ।੨।

ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ #ਗੁਰੂ ਨੇ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੂਝ ਪੱਕੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਸੂਝ ਆਪਣੀ ਕਾਂਇਆਂ-ਘੋੜੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਮਾਨੋ ਲਗਾਮ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਪਿਆਰ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਪਿਆਰ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਕਾਂਇਆਂ-ਘੋੜੀ ਨੂੰ ਮਾਨੋ ਚਾਬੁਕ ਮਾਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ #ਹਰਿ_ਨਾਮ ਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਕਾਂਇਆਂ-ਘੋੜੀ ਨੂੰ ਚਾਬੁਕ ਮਾਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੇ, ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿਚ ਕਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਇਹ ਮਨ #ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪਿਆਂ ਹੀ ਜਿੱਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮਨੁੱਖ #ਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ #ਹਰਿ_ਨਾਮ_ਰਸ ਪੀਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਜਤ, ਧੀਰਜ ਆਦਿਕ ਦੀ ਕੁਠਾਲੀ ਵਿਚ ਅੱਲ੍ਹੜ ਮਨ ਨੂੰ ਘੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਸੁਚੱਜਾ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ । #ਗੁਰੂ ਦੀ ਜਿਹੜੀ ਬਾਣੀ ਉਚਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਨਾਂ ਨਾਲ ਸੁਣ ਕੇ ਭਾਵ, ਗਹੁ ਨਾਲ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਪਿਆਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਂਇਆਂ-ਘੋੜੀ ਉਤੇ ਸਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਾਂਇਆਂ ਨੂੰ ਵੱਸ ਕਰਦਾ ਹੈ । #ਹੇ_ਦਾਸ_ਨਾਨਕ ! ਇਹ ਮਨੁੱਖਾ ਜੀਵਨ ਬੜਾ ਔਖਾ ਪੈਂਡਾ ਹੈ, #ਗੁਰੂ ਸਰਨ ਪਏ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।੩।

#ਹੇ_ਭਾਈ ! ਇਹ ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ-ਘੋੜੀ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਘੋੜੀ ਉਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਜੀਵ ਜੀਵਨ-ਸਫ਼ਰ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਤੈ ਕਰੇ, ਸੋ ਜਿਸ ਸਰੀਰ-ਘੋੜੀ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਧੰਨ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਪਿਛਲੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇਕੱਠ ਉੱਘੜ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। #ਹੇ_ਭਾਈ ! ਇਸ ਸੋਹਣੀ ਕਾਂਇਆਂ-ਘੋੜੀ ਉਤੇ ਚੜ੍ਹ, ਇਹ ਘੋੜੀ ਔਖੇ ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਰਾਹੀਂ #ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਪਰਮ ਆਨੰਦ ਦੇ ਮਾਲਕ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਮਿਲ ।ਪੂਰਨ #ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਜਿਸ ਜੀਵ-ਇਸਤ੍ਰੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਜਿੰਦ-ਵਹੁਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਣ ਦਾ ਢੋ ਢੁਕਾ ਦਿੱਤਾ , ਸਤ ਸੰਗੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮਾਨੋ, ਉਸ ਦੀ ਜੰਞ ਆ ਗਈ। #ਹੇ_ਦਾਸ_ਨਾਨਕ ! ਸੰਤ ਜਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਉਸ ਜੀਵ-ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ #ਪ੍ਰਭੂ_ਪਤੀ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ, ਉਸ ਨੇ ਆਤਮਕ ਆਨੰਦ ਲੱਭ ਲਿਆ, ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਤਮਕ ਸ਼ਾਦੀਆਨੇ ਵੱਜ ਪਏ।੪।੧।੫।

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

वडहंसु महला ४ घोड़ीआ 

ੴ सतिगुर प्रसादि ॥

देह तेजणि जी रामि उपाईआ राम ॥ धंनु माणस जनमु पुंनि पाईआ राम ॥ माणस जनमु वड पुंने पाइआ देह सु कंचन चंगड़ीआ ॥ गुरमुखि रंगु चलूला पावै हरि हरि हरि नव रंगड़ीआ ॥ एह देह सु बांकी जितु हरि जापी हरि हरि नामि सुहावीआ ॥ वडभागी पाई नामु सखाई जन नानक रामि उपाईआ ॥१॥

🍁🌹🌹🌹🍁

तेजणि = घोड़ी। 

उपाईआ = उपाई, पैदा की। 

वड पुंने = बड़ी किस्मत से

कंचन = सोना।

चलूला = गाढ़ा। 

नव रंगड़ीआ = नए रंग से रंगी गई। 

बांकी = सुंदर। 

🌾☀️☀️☀️😃

अर्थ: हे भाई ! मनुष्य की ये काया जैसे घोड़ी है इसको परमात्मा ने पैदा किया है। मानव जन्म भाग्यशाली है जिसमें ये काया प्राप्त होती है सौभाग्य से ही जीव ने ये काया पाई है। हे भाई ! मानव जन्म बड़ी किस्मत से ही मिलता है। पर उसी मनुष्य की काया सोने जैसी व सुंदर है जो गुरु की शरण पड़ कर हरि-नाम का गाढ़ा रंग हासिल करता है, उस मनुष्य की काया हरि-नाम के नए रंग से रंगी जाती है। हे भाई ! ये काया सुंदर है क्योंकि इस काया से मैं परमात्मा का नाम जप सकता हूँ, हरि नाम की इनायत से यह काया सोहणी बन जाती है। हे भाई! उस अति भाग्यशाली मनुष्य ने ही यह काया असल में प्राप्त की समझ, परमात्मा का नाम जिस मनुष्य का मित्र बन जाता है। हे दास नानक ! नाम स्मरण करने के लिए ही ये काया परमात्मा ने पैदा की है।१।

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

देह पावउ जीनु बुझि चंगा राम ॥ चड़ि लंघा जी बिखमु भुइअंगा राम ॥ बिखमु भुइअंगा अनत तरंगा गुरमुखि पारि लंघाए ॥ हरि बोहिथि चड़ि वडभागी लंघै गुरु खेवटु सबदि तराए ॥ अनदिनु हरि रंगि हरि गुण गावै हरि रंगी हरि रंगा ॥ जन नानक निरबाण पदु पाइआ हरि उतमु हरि पदु चंगा ॥२॥

🍁🌹🌹🌹🍁

जीनु = जीन, काठी। 

पावउ = मैं पाता हूँ। 

बुझि = समझ के, परख के।बिखमु = मुश्किल। 

भुइअंगा = संसार समुंदर भुइ+अंग, धरती का अंग। 

अनत तरंगा = बेअंत लहरों वाला। गुरमुखि = गुरु के सन्मुख रहने वाला मनुष्य। 

बोहिथि = जहाज में। 

खेवटु = मल्लाह। 

अनदिनु = हर रोज।

निरबाण = वासना रहित। 

🌾☀️☀️☀️🌾

अर्थ: हे भाई ! परमात्मा के गुणों को विचार के मैं अपनी शरीर घोड़ी पर, महिमा की काठी डालता हूँ, उस काठी वाली घोड़ी पर चढ़ के काया को वश में कर के मैं इस मुश्किल से तैरे जाने वाले संसार समुंदर से पार लांघता हूँ। हे भाई ! कोई विरला गुरु के सन्मुख रहने वाला मनुष्य ही इस मुश्किल संसार-समुंदर से पार लांघता है क्योंकि इसमें विकारों की बेअंत लहरें पड़ रही हैं। कोई दुर्लभ अति भाग्यशाली मनुष्य हरि-नाम के जहाज में चढ़ के पार लांघता है, गुरु-मल्लाह अपने शब्द के साथ जोड़ के पार लंघा लेता है। हे नानक ! जो मनुष्य हर वक्त परमात्मा के प्रेम रंग में टिक के परमात्मा की महिमा के गीत गाता रहता है, वह हरि नाम रंग में रंगा जाता है, वह मनुष्य वह ऊँचा और स्वच्छ आत्मिक स्तर हासिल कर लेता है जहाँ वासना छू नहीं सकती।२।

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

कड़ीआलु मुखे गुरि गिआनु द्रिड़ाइआ राम ॥ तनि प्रेमु हरि चाबकु लाइआ राम ॥ तनि प्रेमु हरि हरि लाइ चाबकु मनु जिणै गुरमुखि जीतिआ ॥ अघड़ो घड़ावै सबदु पावै अपिउ हरि रसु पीतिआ ॥ सुणि स्रवण बाणी गुरि वखाणी हरि रंगु तुरी चड़ाइआ ॥ महा मारगु पंथु बिखड़ा जन नानक पारि लंघाइआ ॥३॥

🍁🌹🌹🌹🍁

कड़ीआलु = लगाम। 

मुखे = मुख में, काया रूपी घोड़ी के मुंह में। 

गिआनु = आत्मिक जीवन की सूझ। 

द्रिढ़ाइआ = हृदय में पक्का कर दिया है।

जीतिआ = जीता जा सकता है। 

अघड़ो = ना घड़ा हुआ, अल्हड़ मन। 

घड़ावै = जात, धीरज आदि की कुठाली में घड़ता है। 

अपिउ = अमृत, आत्मिक जीवन देने वाला। 

स्रवण = कानों से। 

तुरी = काया घोड़ी। 

तुरी चढ़ाइआ = काया घोड़ी पर सवार होता है, काया को वश में करता है। 

🌾☀️☀️☀️🌾

अर्थ: जिस मनुष्य के हृदय में गुरु ने आत्मिक जीवन की समझ पक्की कर दी, उसने ये सूझ अपनी काया घोड़ी के मुंह में जैसे लगाम दे दी है। उस मनुष्य के हृदय में परमात्मा का प्यार पैदा होता है, ये प्यार वह मनुष्य अपनी काया-घोड़ी को जैसे चाबुक मारता रहता है। हृदय में पैदा हरि नाम का प्रेम में लीन वह मनुष्य अपनी काया घोड़ी को चाबुक मारता रहता है, और अपने मन को वश में किए रखता है। पर, ये मन गुरु की शरण पड़ के ही जीता जा सकता है। वह मनुष्य गुरु का शब्द प्राप्त करता है, आत्मिक जीवन देने वाला हरि-नाम-रस पीता रहता है, और जत, धैर्य आदि की कुठाली में अल्हड़ मन को घड़ लेता है परिपक्व बना लेता है। गुरु की जो वाणी उचारी हुई है इस को अपने कानों से सुन के भाव, ध्यान से सुन के वह मनुष्य अपने अंदर परमात्मा का प्यार पैदा करता है, और इस तरह काया-घोड़ी पर सवार होता है काया को वश में करता है। हे दास नानक! ये मनुष्य जीवन बड़ा मुश्किल रास्ता है, पर, गुरु की शरण पड़े मनुष्य को पार लंघा लेता है।३।

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

घोड़ी तेजणि देह रामि उपाईआ राम ॥ जितु हरि प्रभु जापै सा धनु धंनु तुखाईआ राम ॥ जितु हरि प्रभु जापै सा धंनु साबासै धुरि पाइआ किरतु जुड़ंदा ॥ चड़ि देहड़ि घोड़ी बिखमु लघाए मिलु गुरमुखि परमानंदा ॥ हरि हरि काजु रचाइआ पूरै मिलि संत जना जंञ आई ॥ जन नानक हरि वरु पाइआ मंगलु मिलि संत जना वाधाई ॥४॥१॥५॥

🍁🌹🌹🌹🍁

तेजणि = घोड़ी। 

धनु धंनु = भाग्यशाली। 

तुखाईआ = ताक्र्ष, तुखाई, घोड़ी। 

धुरि = धुर दरगाह से। 

किरतु = पिछले किए कर्मों का संस्कार। 

किरतु जुड़ंदा = पिछले किए कर्मों के इकट्ठे हुए संस्कार। 

देहड़ि = सुंदर देह, सोहनी काया। बिखमु = मुश्किल संसार समुंदर। गुरमुखि = गुरु के द्वारा। 

परमानंदा = परम आनंद का मालिक प्रभु। 

🌾☀️☀️☀️🌾

अर्थ: हे भाई ! ये मनुष्य शरीर रूपी घोड़ी परमात्मा ने पैदा की है कि इस घोड़ी पर चढ़ कर जीव जीवन-यात्रा को सफलता से तय करे, सो जिस शरीर-घोड़ी के द्वारा मनुष्य परमात्मा का नाम जपता है, वह धन्य है, उसे शाबाशी मिलती है, इससे पिछले किए कर्मों के संस्कारों का समूह सामने आ जाता है। हे भाई ! इस सुंदर काया-घोड़ी पर चढ़, ये घोड़ी मुश्किल संसार-समुंदर से पार लंघा लेती है, इसके द्वारा गुरु की शरण पड़ कर परम आनंद के मालिक परमात्मा को मिल।

पूरन परमात्मा ने जिस जीव-स्त्री का विवाह रच दिया जिस जीव-वधू को अपने साथ मिलाने का अवसर बना दिया, सत्संगियों के साथ मिल के मानो, उसकी बारात आ गई। हे दास नानक! संत जनों से मिल के उस जीव-स्त्री ने प्रभु-पति का मिलाप हासिल कर लिया, उसने आत्मिक आनंद पा लिया, उसके अंदर आत्मिक मंगल के गीत शादी के मंगलमयी गीत बज पड़े।४।१।५।

🌿🌺🌺🌺🌺🌿

ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕਾ ਖ਼ਾਲਸਾ !!

ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹਿ !!

🌿🌺🌺🌺🌺🌿